Column: Kerststallen, pannenkoeken en kaarsjes in Februari?!
Door Bryan van de Mortel, pastoor
Wie van u heeft de kerststal nog staan? Ik denk dat vrij weinig mensen nog weten dat vanouds de kerststal nog kan blijven staan tot aan het feest Opdracht van de Heer op 2 februari. Beter bekend als Maria Lichtmis. In de eerste weken van januari staat die stal nog leuk. Vooral als de gezelligheid van de kerstboom en kerstlichtjes helaas alweer verdwenen zijn na het feest van Doop van de Heer. Januari kan dan zo’n grijze, donkere en saaie maand worden en dan zie je ook nog mensen om je heen die ijverig en vol goede voornemens zichzelf dieet, soberheid en sport opleggen om weer in balans te komen na de kerstdagen. Een dreigend teken van de sobere Veertigdagentijd die er weer aan zit te komen. De kerststal die in mijn woonkamer nog prijkt is een herinnering van een mooie en gezellige kersttijd, maar eind januari ben ik toch wel blij dat ik hem binnenkort weer kan opruimen.
Maria Lichtmis is een feest in begin februari waar we toch weer even in de kerststemming komen. Een soort van afsluitende viering. De zegening van de kaarsjes; kaarslicht dat schijnt in de duisternis; de lekkere pannenkoeken die we naar Frans gebruik kunnen bakken; en vooral ook opeten; het nodigt uit om aan het einde van de januari toch weer even wat gezelligheid in huis en kerk te halen en dan is het nog niet eens Carnaval.
De kaarsen die gezegend worden hebben ook een erg bijzondere betekenis. Zoals een kaars licht brengt in huis zo brengt een gezegende kaars ook Gods zegen in huis wanneer een kaars wordt aangestoken. Vandaar dat naar oud gebruik mensen kaarsen meenemen om gezegend te worden voor de rest van het jaar. Juist wanneer er noden of momenten van ziekte en verdriet zijn worden ook deze kaarsen aangestoken om Gods nabijheid door zijn licht dat schijnt in ons huis binnen te halen. Daarnaast worden de kleine kaarsjes die op Lichtmis worden uitgereikt ook bewaard voor de nacht van Pasen, de Paaswake. Het licht van Christus dat met Pasen wordt aangestoken mag branden door de “kerstkaarsen” van Maria Lichtmis. Op deze wijze wordt er zo een verbinding gelegd tussen de twee belangrijkste periodes in het christelijke jaar; de kerstkring van Menswording, geboorte en openbaring van de Heer; de paaskring van lijden, sterven en verrijzen van de Heer.